Çöl Tozları İstanbul’da Dışarıda Egzersiz Yapmayın

Çöl tozlarına dikkat! İstanbul, Kuzey Afrika’dan gelen çöl tozlarının etkisi altında. Açık havada egzersiz yapmak, dışarıda çok fazla vakit geçirmek çöl tozlarına maruziyeti arttırıyor.

Türk Toraks Derneği Merkez Yönetim Kurulu Üyesi Uzman Dr. Fatih Tekin ise iklim krizi ile çöl tozlarının sıklığı ve şiddetinin yükseldiğini ifade etti.

İklim Krizi Çöl Tozunu Artırıyor

Dr. Tekin, “Her yıl periyodik olarak ortaya çıkan çöl tozu fırtınaları, iklim değişikliğinin etkileriyle birlikte daha sık ve şiddetli hale gelerek hem hava kalitesini hem de ekosistemleri ciddi şekilde etkilemektedir” diyerek şunları söyledi: Çöl tozu fırtınaları, doğal olmayan kirletici kaynaklar arasında yer alarak atmosferdeki partikül madde (PM) konsantrasyonlarının yükselmesine neden olmaktadır. Toz partikülleri haftalarca havada asılı kalabilir ve kaynak bölgelerinden binlerce kilometre uzaklara taşınarak okyanusları ve kıtaları geçer, küresel ölçekte toz konsantrasyonlarını artırır. Maalesef son günlerde İstanbul, Kuzey Afrika’dan gelen çöl tozlarının etkisi altında kalmıştır. Havada taşınan toz partikülleri büyüklüklerine göre adlandırılır. Bunların, 10 mikron (μm) küçük olanlarına PM 10, 2.5 mikron (μm) küçük olanlarına PM 2.5, 100 nanometreden küçük, ultra ince partiküllere ise PM 0.1 denilmektedir. Bu partiküller solunum yollarına girerek sağlığı olumsuz etkileyebilir. Sağlık üzerindeki olumsuz etkiler özellikle PM 2.5 ile ilişkilidir. Özellikle PM 0.1, bronş epitel hücreleri tarafından emilerek inflamatuar yanıtları ve oksidatif stresi tetikler, akciğer ve kardiyovasküler hastalık riskini artırır. Toz partiküllerine akut ve/veya kronik maruz kalmanın akciğer ve kardiyovasküler hastalıklarla, ayrıca artan hastalık ve ölüm oranlarıyla ilişkili olduğuna dair kanıtlar giderek artmaktadır. Aynı zamanda, son dönemlerde partikül maddenin önemli bir mikroorganizma kaynağı olduğu kabul edilmiştir. Hava mikrobiyomunundoğrudan insan ve ekosistem sağlığını etkileyebileceğini belirtti.

Türk Toraks Derneği Çevre Sorunları ve Akciğer Sağlığı Çalışma Grubu yürütme kurulu üyesi Dr. Öğr. Üyesi Çağla Khurshud ise çöl tozlarına karşı alınabilecek bireysel önlemleri aktardı:

Havada çöl tozu olduğunda;

•​Kapalı ortamda kalmak,

•​Dışarı çıkılacaksa ağız ve burnu maske veya ıslak bezle kapatmak,

•​Açık havada ağır egzersiz yapmamak,

•​Araba kullanırken havalandırmayı çalıştırmamak yararlıdır.

•​Astım, KOAH veya diğer solunum yolu hastalıkları olan bireyler, ilaçlarını düzenli kullanmaya devam etmeli ve nefes darlığı, öksürük veya göğüs sıkışması gibi belirtiler artarsa bir sağlık kuruluşuna başvurmaları önerilir

•​Hamileler, çocuklar ve yaşlılar mümkünse özellikle dışarı çıkmaktan kaçınmalı ve çöl tozu olaylarının yoğun olduğu günlerde ek önlemler almalıdır. (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)